Heb jij als verzorgende ooit ervaring gehad met een persoon die aan dementie lijdt? Waarschijnlijk zelfs meerdere keren! Daarbij heb je vast ondervonden dat dementie bij ieder persoon anders verloopt. Maar hoe ga je daar dan juist op in? Om jou houvast te bieden bij het omgaan met ouderen die lijden aan dementie, zijn hieronder een aantal tips op een rij gezet.
1. Contact maken met aandacht
Het eerste contact met de dementerende is van cruciaal belang, doe dit dus met gepaste aandacht. Maak allereerst duidelijk dat je er bent door je naam te benoemen. Het is niet erg om dicht bij de persoon te gaan staan. Maak goed oogcontact en zorg ervoor dat je vriendelijk en toegankelijk bent. De persoon met dementie kan de situatie niet goed begrijpen, maar die kan wel heel goed de emotionele lading hiervan aanvoelen. Wees rustig en laat de persoon zich op zijn gemak voelen.
2. Kort maar krachtig
Maak duidelijk wat je komt doen, maar gebruik hiervoor korte, gerichte aanwijzingen. Het is belangrijk dat je niet meer dan één boodschap of aanwijzing per keer geeft, anders begrijpt de persoon niet wat je bedoelt of wilt. Om te voorkomen dat de dementerende zich onzeker gaat voelen is het van belang om vooral ja/nee vragen te stellen. Ook helpt het om de vragen specifiek te maken door namen, voorbeelden en situaties te benoemen. Geef de persoon altijd de ruimte en tijd om te reageren.
3. Communiceren met het lichaam
Een dementerend persoon is gevoelig voor hoe je iets zegt of overbrengt. Ondanks dat die persoon misschien je woorden niet helemaal snapt, begrijpt de persoon je lichaamstaal wel. De communicatie met deze persoon zal daarom ook veel non-verbaal gaan. Praat met je handen, gebruik verschillende gezichtsuitdrukking en maak met je ogen contact. Het is niet erg om de persoon aan te raken als dit de communicatie bevorderd. Ook jij als verzorgende kunt veel halen uit de lichaamstaal van de persoon. Je kunt achterhalen hoe de persoon zich voelt of waar die behoefte aanheeft. Handel daar ook naar.
4. Belangstelling tonen
Hoe lastig het ook kan zijn, toon belangstelling bij elk verhaal dat de persoon vertelt, ook al hoor je het voor de zesde keer aan. Belangstelling houdt in dat je ook echt doorvraagt naar de beleving van de persoon. Toon de belangstelling wel met oprechtheid, anders val je door de mand! Het is ook belangrijk om altijd geduldig te blijven. Onthoud dat hun acties meestal het gevolg zijn van hun aandoening, niet van hun persoonlijkheid.
5. Belang van bewegen
Bewegen is gezond, dus ook voor personen met dementie. Het verbetert namelijk het denkvermogen. Maak daarom altijd even tijd om wat te ondernemen met de persoon, ook al is het maar klein. Achterhaal wat de persoon vroeger altijd graag deed, misschien kan je nog wel wat ondernemen wat hierop aansluit. Een goed idee is bijvoorbeeld om te bewegen op muziek. Het kan natuurlijk ook dat iemand geen zin heeft om te bewegen, probeer dan te achterhalen waarom dit zo is. Misschien is het wel, omdat ze niet meer weten hoe ze die activiteit moeten uitvoeren, dan kun je ze natuurlijk een handje helpen. Stimuleer en enthousiasmeer.
6. Respect voor Autonomie
Mensen met dementie zijn zich soms goed bewust van hun ziekte. Ze willen graag eigen keuzes maken en juist meedenken met beslissingen. Het is daarom belangrijk om de autonomie van de patiënt altijd in het achterhoofd te houden. Laat de patiënt zoveel mogelijk controle geven over hun eigen leven. Dit kan je bereiken door hen zelf keuzes te laten maken, zoals het kiezen van welke kleding ze aan willen of wat ze als lunch willen hebben. Het helpt bij het behouden van hun gevoel van eigenwaarde en zelfstandigheid.
De ingrijpende aandoening dementie raakt vaak niet alleen de patiënt zelf, maar ook de zorgverlener. Het omgaan met patiënten dementie vereist niet alleen medische kennis, maar ook begrip, geduld en empathie. Met deze tips kun jij als zorgverlener aanzienlijke verbetering in de kwaliteit van leven van hun patiënten bereiken. Hierbij spelen samenwerking, betrokkenheid en begrip een belangrijke rol.
Bronnen:
ExcellentFlex biedt werk in zorg en welzijn, de kinderopvang en het primair en speciaal (voortgezet) onderwijs. Je kunt via ExcellentFlex vast of gedetacheerd werken en via payroll, werving&selectie en onze flexpool. Nieuwsgierig naar onze vacatures? Bekijk ze hier.
